CEO-ийн амжилтын баланс - Манлайллын шийдвэр гаргалт vs Төгс шийдвэр

Орчин үеийн бизнесийн ертөнцөд CEO-ууд өдөр бүр олон төрлийн шийдвэр гаргах шаардлагатай тулгардаг. Гэвч “төгс шийдвэр” болон “манлайллын шийдвэр гаргалт” хоорондын ялгаа нь удирдагчдад ойлгомжгүй, заримдаа төөрөгдөл үүсгэдэг. Энэхүү нийтлэлд бид энэ хоёр ойлголтыг ойлгомжтой тайлбарлаж, CEO-ийн амжилтын баланс хэрхэн олох тухай өгүүлэх болно.

Төгс шийдвэр гэж юу вэ?

Онолын хувьд төгс шийдвэр (Perfect Decision) гэдэг нь бүх мэдээлэл, нөхцөл байдал, эрсдэлийг бүрэн тооцоолж, хамгийн өндөр үр ашигтай шийдлийг гаргахыг хэлнэ.

Гэвч бодит амьдралд ийм шийдвэр маш ховор. Учир нь зах зээл хэзээ ч тогтвортой биш, мэдээлэл бүрэн биш, нөхцөл байдал хурдан өөрчлөгддөг. Ийм шийдвэрийг хэтэрхий ихээр эрэлхийлэх үед “analysis paralysis” буюу мэдээллийг хэт шинжлэхээс болж шийдвэр гаргах явц удааширдаг. Энэ хугацаанд боломж алдагдах, өрсөлдөгчид түрүүлэх, эсвэл нөхцөл байдал бүрэн өөрчлөгдөх эрсдэл үүсдэг. CEO нарын хувьд хамгийн том алдагдал нь цаг хугацаа бөгөөд шийдвэрээ хэт төгс болгох гэсэн оролдлого нь олон удаа стратегийн боломжийг алддаг.

Манлайллын шийдвэр гаргалт гэж юу вэ?

Манлайллын шийдвэр гаргалт (Leadership Decision-Making) нь төгс биш ч шийдвэртэй, эрсдэлийг удирдах чадварт төвлөрдөг. Өөрөөр хэлбэл, CEO болон удирдагчид мэдээлэл бүрэн биш нөхцөлд ч хурдан, ухаалаг алхам хийж, багийн хүч, стратегийг ашиглан бизнесийн үр дүнг нэмэгдүүлдэг арга барил юм.

Манлайллын шийдвэрийн онцлог Үүний эсрэгээр манлайллын шийдвэр гаргалт нь төгс төгөлдөрт бус, харин бодит нөхцөлд нийцсэн, тодорхой эрсдэлийг хүлээн зөвшөөрсөн, цаг үеэ олсон шийдвэрт тулгуурладаг. CEO-ийн гол чадвар бол “төгс шийдвэр”-ийг хөөцөлдөх бус, харин хангалттай мэдээлэлтэй, бодит цаг хугацаанд гаргасан “хангалттай сайн шийдвэр” (good enough decision) байх нь элбэг.

Манлайллын шийдвэрийн үнэ цэнэ нь зөвхөн өнөөдрийн зөв сонголт хийхээс гадна, алдаанаасаа хурдан суралцах, өөрчлөгдөж буй орчинд дасан зохицох, багийг урамшуулах ур чадварт оршдог.

Манлайллын шийдвэр гаргалтын үндсэн зарчим ба дэлхийн хэмжээний CEO-уудын жишээ

Мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх

• CEO нь дата, зах зээлийн чиг хандлага, хэрэглэгчийн шаардлага, багийн саналд тулгуурлан шийдвэр гаргана.

• Жишээ: Satya Nadella (Microsoft) компанидаа томоохон стратегийн өөрчлөлт хийхдээ хэрэглэгчийн хэрэгцээ, cloud computing зах зээлийн өсөлтийг шинжилж, Microsoft-ийг облак технологиор тэргүүлэх компани болгосон.

• Мэдээллийг зөв ашигласнаар зах зээлд бодит үр дүн үзүүлэх шийдвэр гаргахад үндэс болно.

Эрсдлийг үнэлэх

• Гол эрсдлийг тодорхойлж, тэдгээрийг багасгах стратегийг боловсруулах нь CEO-ийн чухал чадвар.

• Жишээ: Elon Musk (Tesla, SpaceX) сансар судлалын салбарт эрсдэл өндөр төслүүдэд хөрөнгө оруулсан. Тэр зөв эрсдлийг удирдахдаа багийн туршлагатай инженерүүдийг сонгон ажиллуулж, өндөр амжилттай сансрын нислэгүүдийг амжилттай хийсэн.

• Эрсдэлийг зөв удирдсанаар шинэ боломжуудыг ашиглах боломж нэмэгддэг.

Хурдан шийдвэр гаргах чадвар

• CEO боломжийг алдалгүй хурдан алхам хийж, бизнесийг урагшлуулах хэрэгтэй.

• Жишээ: Jeff Bezos (Amazon) онлайн худалдааны зах зээлд хурдан шийдвэр гаргаж, Prime, AWS зэрэг бүтээгдэхүүнийг амжилттай нэвтрүүлсэн.

• Хурдан шийдвэр нь зах зээлд тэргүүлэх, шинэ боломжуудыг түрүүлж ашиглах боломжийг өгдөг.

Багаар зөвлөлдөх

• Баг, зөвлөхүүдийн туршлага, мэдлэгийг ашиглаж, шийдвэрийн чанарыг нэмэгдүүлэх.

• Жишээ: Sheryl Sandberg (Facebook/Meta) стратегийн шийдвэр гаргахдаа багийн санал, дата шинжилгээг системтэй ашигласнаар компанийн өсөлтийг бататгасан.

• Багаар зөвлөлдөх нь шийдвэрийг илүү бодитой, олон талт болгодог.

Сурч, тохируулах

• Шийдвэр амжилтгүй болвол хурдан дүгнэлт хийж, стратегиа шинэчлэх чадвар.

• Жишээ: Reed Hastings (Netflix) хэрэглэгчийн дата дээр тулгуурлан контентийн стратегиа байнга өөрчилдөг. Шийдвэр бүр амжилтгүй байвал хурдан сайжруулж, зах зээлийн хандлагад нийцүүлдэг.

• Сурч, тохируулах нь бизнесийн уян хатан байдал, урт хугацааны амжилтыг бататгадаг.

Дүгнэлт

Манлайллын шийдвэр гаргалт нь төгс биш ч, хурдан, ухаалаг, эрсдэлийг удирдах шийдвэрийг гаргадаг CEO-ийн амжилтын гол үндэс юм. Дэлхийн хэмжээний удирдагчид Satya Nadella, Elon Musk, Jeff Bezos, Sheryl Sandberg, Reed Hastings нарын амжилт нь энэхүү арга барилыг баталж байна.

Товчоор: CEO-ийн амжилт нь төгс шийдвэрийг хүлээх бус, манлайллын шийдвэрийг зөв гаргах, багийнхаа хүчийг ашиглах, эрсдэлийг удирдах чадварт шууд хамаардаг.

CEO-ийн балансыг олохуй

Манлайллын шийдвэр гаргалт болон төгс шийдвэрийн хоорондын баланс нь CEO-ийн гол чадвар юм.

• Төгс шийдвэр хайх:

  Урт хугацааны стратеги, хөрөнгө оруулалт, томоохон шинэ төсөлд хамааралтай.

• Манлайллын шийдвэр:

  Зах зээлд хурдан хариу үзүүлэх, бүтээгдэхүүн гаргах, маркетингийн кампанит ажилд илүү чухал.

  
  

Балансыг олохын тулд CEO-ууд дараах арга хэрэглэдэг:

• 80/20 зарчим:

  80% шаардлагатай мэдээллийг үндэслэн шийдвэр гаргах, үлдсэн 20%-д цаг үрэхгүй байх.

• Decision windows тогтоох:

  Шийдвэрийг гаргах хамгийн тохиромжтой хугацааг тодорхойлох.

• Сургамж авах, уян хатан байдал:

  Шийдвэрийн үр дүнг тогтмол үнэлж, шаардлагатай өөрчлөлтийг шууд хийх.

  
  

Жишээ

• Apple: Steve Jobs бүтээгдэхүүнээ бүрэн төгс биш байдлаар гаргаж, хэрэглэгчийн санал дээр тулгуурлан сайжруулдаг байсан.

• Netflix: Өдөр бүр шинэ өгөгдөл, хэрэглэгчийн үзэл бодолд тулгуурлан хурдан шийдвэр гаргаж, төгс төгөлдөр байлгах гэж хэт удаашраагүй.

  
  

Дүгнэлт

Төгс шийдвэр нь онолын төгс бодлого бол манлайллын шийдвэр нь бодит амьдралд үр дүнгээ өгдөг хэрэгсэл. CEO-ийн амжилт нь энэ хоёрын дундах тэнцвэрт байдлыг олох, хурдан, үр дүнтэй шийдвэр гаргах чадвартай шууд холбоотой.